Trzustka jest organem gruczołowym, umiejscowionym w górnej części jamy brzusznej, a jej długość waha się od 12 do 20 cm. Spełnia dwie różne funkcje w naszym organizmie. Pierwsza z nich to funkcja endokrynna. Trzustka produkuje hormony insulinę i glukagon, które kierowane są do krwioobiegu. Drugim niezwykle ważnym zadaniem narządu jest trawienie pokarmów. Nieprawidłowości w funkcjonowaniu tego organu przekładają się na funkcjonowanie całego organizmu.
Objawy problemów z trzustką
Pierwsze objawy nieprawidłowości w obrębie tego narządu to typowe bóle brzucha promieniujące do dołu pleców, biegunki, zaparcia, nudności, wymioty, zaczerwienienie na twarzy. Może pojawić się także gorączka, którą rzadko identyfikuje się z trzustką. Jednak najczęściej rozpoznaje się je po spożyciu obfitych oraz tłustych pokarmów.
Najbardziej powszechne choroby tego organu:
- PZT- przewlekłe zapalenie trzustki;
- OZT- ostre zapalenie trzustki;
- torbiele;
- kamica przewodów odprowadzających soki trawienne;
- nowotwór.
Przewlekłe zapalenie trzustki
To nic innego jak przewlekły proces zapalny, który prowadzi do niewydolności i uszkodzenia narządu. W tym przypadku tkanka gruczołowa ulega włóknieniu i zanikowi.
Leczenie polega na wdrożeniu:
- zmiany nawyków żywieniowych oraz rezygnacja z używek;
- diety wysokobiałkowej, oraz wysokokalorycznej, ubogiej w błonnik;
- odpowiedniej suplementacji, dostosowanej do konkretnych wyników danego pacjenta;
- leków przeciwzapalnych;
- Może pojawić się konieczność wykonania udrożnienia przewodu trzustkowego.
Najpoważniejszym powikłaniem PZT jest rak trzustki. Szacuje się, że pacjenci, którzy zaprzestali spożywania alkoholu oraz palenia papierosów mają lepsze rokowania.
Ostre zapalenie trzustki
Za jego pojawienie się odpowiada zazwyczaj problem z układem żółciowym oraz choroba alkoholowa. O pojawieniu się zapalenia może świadczyć nagły ból brzucha, trwający kilka dni. Co charakterystyczne, dolegliwość ustępuje po pochyleniu się do przodu, a nasila przy kaszlu. Dodatkowo mogą wystąpić wymioty, wzdęcia, przyspieszone tętno, wysoka temperatura.
Rak trzustki
Na nowotwór tego organu najbardziej narażeni są mężczyźni oraz osoby powyżej 55 roku życia. Najczęściej ujawnia się między 70 a 80 rokiem życia. Czynniki ryzyka powodujące raka trzustki to:
- przewlekłe zapalenie trzustki;
- predyspozycje genetyczne;
- otyłość;
- nieprawidłowa dieta, uboga w warzywa;
- cukrzyca typu II.
Jak zadbać o trzustkę ?
Najlepsze co możemy zrobić to zadbać o własne ciało. Funkcjonowanie trzustki będzie o wiele efektywniejsze, jeśli wprowadzimy kilka zdrowych nawyków. Przede wszystkim kluczowa jest prawidłowa dieta, bogata w składniki odżywcze oraz rezygnacja z żywności przetworzonej. Zrezygnuj ze smażenia na rzecz gotowania na parze lub pieczenia. Porzucenie nałogów takich jak palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu. Jak się okazuje, alkohol jest przyczyną ponad połowy przewlekłych zapaleń trzustki.
Oczywiście dobrze jest zadbać także o sylwetkę, regularnie uprawiając aktywność fizyczną, tym samym nie dopuszczając do powstania otyłości.
Zbadaj się
Zawsze najlepiej sprawdzają się działania prewencyjne dlatego, jeśli masz jakiekolwiek podejrzenie problemów z trzustką, niezwłocznie udaj się do lekarza. Możesz to zrobić nawet, jeśli nie masz żadnych objawów. Lekarz internista powinien wypisać skierowanie na odpowiednie badania lub jeśli zależy Ci na czasie, możesz wykonać je prywatnie. Dostępne są pakiety tzw. trzustkowe, weryfikujące wszystkie niezbędne parametry. Do sprawdzenia są enzymy takie jak amylaza biorąca udział w rozkładzie wielocukrów oraz lipaza, która rozkłada triglicerydy. Jeśli już pojawią się poważniejsze objawy, lekarz może zlecić wykonanie wstępnych badań obrazowych typu USG jamy brzusznej lub bardziej szczegółowych, jak biopsja czy laparoskopia.
Badania profilaktyczne oczywiście należy regularnie powtarzać. Optymalnym przedziałem czasowym są 2 lata.