„Ludzie płacą lekarzowi za pracę, za serce pozostają mu winni.” Lucius Annaeus Seneca Minor

Szkarlatyna

szkarlatyna

Zwana również płonicą, szkarlatyna, swoimi objawami przypomina znacznie anginę. Najczęściej dotyka dzieci szkolne, szczególnie w okresie jesienno-zimowym.

Co prawda na płonicę (z ang. carlet fever, scarlatina) podatni są zarówno dorośli, jak i dzieci, nie mniej jednak choroba znacznie częściej dotyka dzieci w wieku szkolnym. Swoimi objawami przypomina anginę, jednak jeśli na ciele dziecka zauważymy jasnoczerwoną wysypkę pojawiającą się szczególnie w okolicy twarzy, pach i pachwin, możemy być pewni, że najprawdopodobniej cierpi ono na szkarlatynę.

Przyczyny szkarlatyny

Ocenia się, że w przypadku płonicy, jak i w przypadku anginy, za występowanie choroby odpowiedzialne są paciorkowce streptococcus. Z racji, że jest to choroba bakteryjna, zakaźna, aby się nią zarazić wystarczy kontakt z osobą chorą, a nawet osoba, która zakończyła już leczenie. Rozwijająca się w przeciągu od dwóch do pięciu dni choroba, najczęściej trwa około tygodnia do dwóch, choć w przypadku mniejszych dzieci czas trwania kataru i złego samopoczucia może przedłużyć się nawet do 6 tygodni.

Płonica i jej objawy

Przede wszystkim szkarlatyna, jak już było powiedziane, wykazuje podobne objawy do paciorkowatego zapalenia gardła, jak również do anginy. Uwagę rodzica powinna zwrócić szczególnie jasnoczerwona wysypka, jak również wymioty.

W przypadku szkarlatyny dodatkowymi objawami są:

  • zaczerwienione i rozpulchnione gardło,
  • wysoka gorączka sięgająca nawet powyżej 40°C,
  • wzmożona łamliwość drobnych naczyń,
  • język pokryty nalotem, by wraz z biegiem choroby zmienić kolor na malinowy,
  • wysypka występująca na twarzy, obejmuje głównie policzki, pozostawiając bladą przestrzeń wokół ust i nosa, przybierającą kształt trójkąta (tzw. trójkąt Fiłatowa).

Po upływie od dwóch do trzech tygodni, w miejsce wysypki skórnej może pojawić się łuszczenie skóry. Jest to tzw.  jej objaw retrospektywny.

 Szkarlatyna i jej powikłania

W przypadku braku leczenia, bądź leczenia przeprowadzonego nieskutecznie, po ustąpieniu choroby mogą pojawić się powikłania. Możemy podzielić je na dwie grupy:

  • wczesne, czyli te, które występują tuż po ustąpieniu choroby:
  • kłębuszkowe zapalenie nerek,
  • zapalenie ucha środkowego,
  • ropne zapalnie węzłów chłonnych.
  • późne:
  • wady serca,
  • gorączka reumatyczna,
  • zapalenie stawów.
Diagnostyka szkarlatyny

Przede wszystkim w momencie wystąpienia wyżej wymienionych objawów, konieczną jest natychmiastowa wizyta u lekarza prowadzącego. Diagnoza zostaje podjęta na podstawie oględzin wysypki, badania osłuchowego, jak również wywiadu z rodzicami.

Dodatkowo o szkarlatynie świadczyć może:

  • pozytywny wynik wymazu z gardła przeprowadzony na obecność paciorkowców,
  • podwyższone w morfologii OB, wyższa ilość leukocytów, jak również ASO powyżej 1:200).
Leczenie szkarlatyny

Samo leczenie szkarlatyny opiera się przede wszystkim na kuracji antybiotykowej z grupy penicylin (trwa od 10 do 14 dni), a także na izolacji dziecka, które przez co najmniej tydzień/półtora powinno pozostać w domu.